De één-tandige oma en één-benige generaal

Het eten van gisterenavond is niet goed gevallen. Ik ben misselijk en heb pijn in mijn maag. Ik heb hiervoor een heerlijke dag uitgekozen, want we gaan een lekker stukje varen naar Hpa-an. Ik voel me niet top, maar ben tot een boottochtje wel in staat. Twee jaar geleden vaarde hier nog een lokale veerboot, maar de wegen zijn nu zo goed dat de lokalen de trage boot van 5 uur varen overslaan en de 2 uur durende bus pakken. Omdat de route zo mooi is, kan er voor toeristen een eigen boot geregeld worden. Wij delen het houten bootje met 10 anderen en zitten heerlijk op het puntje. Al bij de eerste stop kan er een streep door heerlijk. Ik kan mezelf amper in beweging brengen, heb totaal geen energie. Ik plof op de eerste de beste plastic kruk die ik zie en drink een kopje thee in het theehuis. Ik voel me steeds beroerder en het zweet loopt over m'n rug. Wanneer we onze tocht vervolgen lig ik als een dood vogeltje op de punt van de boot. Ik zie het landschap veranderen, maar kan er totaal niet van genieten. Ik heb een monster in m'n maag. Dit monster geef ik pillen en daar lijkt ie rustig van te worden. Het laatste uurtje kan ik zelfs weer rechtop zitten en kijk naar de vreemde bergen die als enorme puisten uit het vlakke landschap steken. Ook hier is op iedere mogelijke punt weer een kleine pagode gebouwd. We zijn aangekomen bij het eindpunt, waar de meeste reizigers blijven. Ik ben al lang blij dat ik nu niet m'n zware rugzak moet tillen en het voor ons een dagtripje is. Even overwegen we om de boot gewoon weer terug te nemen. Maar we raken aan de praat met Henk, een Nederlander en Lucas, een Slowaak, die een sightseeing hebben geregeld met een tuktuk. De eindbestemming is een grot, maar die kan ik gewoon overslaan, want die zijn toch overal hetzelfde. Ik voel me fit genoeg voor een tuktuk ritje, dus we sluiten aan. Ik lunch met een blikje coca cola, nog altijd de beste remedie tegen misselijkheid. De omgeving is werkelijk prachtig. De tuktuk scheurt door de rijstvelden, langs enorme bergen en pagodes. De grot is veel verder weg dan we dachten en de tuktuk rit is verre van comfortabel. Aangezien we ook nog terug moeten naar Moulmein en de bus om 16 uur terug gaat, is er enige tijdsdruk. De tuktukchauffeur voelt dit ook en geeft nog wat extra gas bij. Er is nog een half uur om door een donkere grot heen te rennen, maar ik bedank. De ingang is voor mij al donker genoeg en ik heb in mijn leven genoeg stalactieten en stalagmieten gezien. De ingang staat vol met boeddhabeelden, die afsteken tegen de gitzwarte achtergrond. Het is hier stil en aangenaam koel. Terwijl de rest in het donker verdwijnt, blijf ik met de tuktukchauffeur over. Binnen een kwartier is Henk al terug. Het is pikdonker in de grot, en je ziet schijnbaar geen hand voor ogen. Ook Anemoon en Lucas komen niet veel later terug van dit teleurstellende avontuur. De volgende uitdaging wordt het halen van de bus. Zenuwachtig kijkt de chauffeur op zijn horloge. Nog 15 minuten. Dan blijkt de weg te zijn afgesloten en dus onmogelijk om het busstation nog op tijd te bereiken. We worden langs een doorgaande weg afgezet, waar de bus ons wellicht zal passeren, zodat we alsnog mee terug kunnen. Daar staan we dan, op een kruising met nog wat lief lachende Birmezen, geen idee of en hoe laat er een bus langskomt. Binnen tien minuten passeert er een auto, we zwaaien, hij ziet ons, stopt en zet m in z'n achteruit. 'Where you go?' vraagt de man. Natuurlijk wil hij ons naar Moulmein brengen! Geen probleem. We nemen afscheid van Lucas, die wacht op een bus of lift naar Yangon en springen met z'n drieën in de auto. De man legt in gebrekkig Engels uit dat hij cameraman is. Blijkbaar verdient het goed. Hij vindt het geweldig dat hij ons terug 'mag' brengen. Onderweg passeren we diverse militaire checkpoints, waar we onze paspoorten moeten laten zien. Een korte blik is echter voldoende en met een vriendelijke glimlach mogen we verder. In de auto ontstaat het plan om morgen verder te liften richting het zuiden. Blijkbaar gaat het zo makkelijk dat het ons een leuke uitdaging lijkt. Zeker met z'n drieën moet t geen probleem zijn. Naarmate we dichterbij onze eindbestemming komen, begint mijn monster langzaam te ontwaken. De pillen zijn uitgewerkt. Ik ben blij dat we er bijna zijn en zie de bekende rotonde met de militairen hand in hand met de boeren. De chauffeur slaat echter niet af naar ons guesthouse, maar rijdt door. Hij wil ons even aan zijn vrienden laten zien. Het gebeurt natuurlijk niet dagelijks dat je zomaar drie toeristen in je auto hebt zitten. Ik zak nog wat verder onderuit en hoop dat we dit keer niet nog even ergens moeten eten of drinken. De auto stopt voor een beautysalon, hij draait het raampje open, maakt even een praatje en rijdt gelukkig gelijk terug naar ons guesthouse. De rit heeft iets van 1,5 uur geduurd, in plaats van de minimale rit van 2 uur met de bus. We hoeven hem niets te betalen 'you're my friend'. We zwaaien hem gedag en de staf van het guesthouse vraagt verbaast wie dit was en waar we vandaan komen. Volgens hen hebben we veel geluk gehad dat iemand ons wilde meenemen. Met dat geluk ga ik direct mijn bed in en lig onder vier dekens te rillen van de kou, neem nog wat pillen en hoop dat de misselijkheid zakt. Het hele guesthouse maakt zich zorgen. Johny denkt dat hij mij heeft aangestoken, Sanchi denkt dat ik gisteren bij zijn vrienden misschien iets verkeerds heb gegeten. Ze voelen zich onnodig schuldig, maar kunnen niets voor me doen. Ik doe een beroep op de vliegende monniken en vraag of ze het monster in m'n maag kunnen verwijderen.

Het monster in m'n maag heeft weinig geslapen, maar lijkt nu eindelijk moe te worden. Alle spieren in mijn lijf doen zeer en ik heb nauwelijks energie, maar ik voel me een stuk beter dan gisteren. Aan de ontbijttafel sla ik voor het eerst mijn eitje over en probeer voorzichtig twee boterhammen met jam. Henk maakt zich zorgen. Anemoon vindt onze liftplannen bij nader inzien ook niet zo handig en is bang dat ik halverwege instort. Uiteindelijk besluiten we de lokale bus te nemen en Henk trekt zijn eigen plan.

In het guesthouse is de bezorgdheid om mij nog steeds niet over. De eigenaar komt met een fles water, extra zoutoplossing en een boekje over boeddhisme. Ik voel me bijna schuldig en verzeker ze dat het echt beter gaat. Ondertussen plof ik nog even op bed voor we naar het busstation worden gebracht. We zwaaien iedereen gedag en gaan, dit keer met rugzak, achterop de brommer bij Johny en Sanchi. We hebben ze de afgelopen week goed leren kennen en beiden zijn zo lief en oprecht. Zij zouden alleen al een reden zijn om hier langer te blijven, maar het avontuur lokt. We krijgen nog een zak fruit, een dikke knuffel en dan moeten we het zonder gids doen.

Het busstation is een mooi tafereel. Het is bloedheet midden op de dag, dus wij nemen nog even plaats in de schaduw op een terrasje. Oma heeft ons gespot en komt eens even polshoogte nemen. Ze vindt ons zo gezellig, dat ze er lekker bij komt zitten. De één-tandige, verrimpelde vrouw vertelt hele verhalen. We kletsen gewoon mee, geen idee waar ze het over heeft. Schijnbaar is het erg grappig, want er komen steeds meer mensen even een kijkje nemen. Uit het raampje van de bus, die al lekker klaarstaat in de brandende zon, staart een hoog bejaarde monnik ons aan. Hij heeft zijn muts op. Ondertussen haalt oma even wat lekkernijen voor ons. Met wat gebaren maakt Anemoon haar duidelijk dat ik ziek ben en het niet kan eten. Ook hier moet ze weer keihard om lachen.

De busrit is heet, maar gelukkig staan alle raampjes tegen elkaar open en maakt de wind het dragelijk. Het uitzicht bestaat voornamelijk uit rubberbomen. Kilometers lang, in rechte lijnen geplant. Af en toe passeren we een dorpje. Wanneer ze zien dat er blanken in de bus zitten, wordt er hard gezwaaid. Na 1,5 uur stopt de bus voor een lunchstop. Ondanks dat iedereen in de bus al heeft zitten snacken (eten is voor de meeste Birmezen echt hun favoriete bezigheid), wordt er weer van alles naar binnen gewerkt en ingeslagen. Oma hurkt in de schaduw en wacht op het vertrek sein. Het blijft knap hoe iedereen hier uren gehurkt kan zitten. Terug in de bus controleert de busjongen nog even of we compleet zijn en deelt gelijk plasticzakjes uit. 'Handig voor het afval' denken wij, maar de giechelende meisjes naast ons, maken ons met wat gebaren duidelijk dat het toch echt een ander doel heeft. De weg wordt inderdaad nog slechter, maar ik voel me gelukkig een stuk beter dan het kleine meisje achter mij, dat al snel de rest van de rit het zakje vol kotst. Ondertussen krijgen we van alle kanten vreemd snoepgoed en nootjes aangeboden. Oma heeft een zak met gesuikerde balletjes. Beleefd proef ik voorzichtig wat het is. De smaak kan ik niet thuis brengen en doet me nog het meest denken aan de zakjes boemboe om vlees, kip of vis mee te kruiden, maar dan dus met suiker. Vervolgens komt ze met een fles 7up, waar we echt een slokje van moeten nemen. De zorgzaamheid is aandoenlijk.
Terwijl de zon langzaam ondergaat, bereiken wij Ye, een plek die waarschijnlijk door iedere toerist wordt overgeslagen. De bus stopt gewoon waar je eruit wilt, en de vraag is dus wederom 'where you go?' Met een slaapgebaar maken we duidelijk dat we een guesthouse zoeken. Hier en daar verlaten onze medepassagiers de bus. Ze zwaaien en gaan richting huis, er wordt gebaard dat wij gewoon moeten blijven zitten. Als ook oma en de twee meisjes naast ons uitstappen, is de bus voor ons alleen. Deze prive bus stopt een paar meter verderop keurig voor de deur van iets dat volgens het uithangbord een guesthouse zou moeten zijn. We worden welkom geheten en mogen een kijkje nemen in de kamer. Een kleine donkere trap omhoog, brengt ons in de smalle gang, afgesloten met een hek. De kleine kamer met uitzicht (de meeste kamers hier hebben geen ramen) en met enorme posters aan de muur van vijfsterrenresorts en de Alpen is een

In het minuscule halletje, waar net een tafel en een stoel in passen, checken we in. Net als in alle hotels, moeten er minimaal drie kopieën worden gemaakt van onze visa en paspoort. Iedere toerist wordt geregistreerd. We raken aan de praat met de eigenaar van dit eigenaardige onderkomen, een generaal met drie sterren, maar met één been. Die is hij verloren in de strijd. Tegen de schemering lopen we een rondje door Ye, waar mensen ons raar aankijken, want wat moet je nou in Ye? Het is een schattig plaatsje aan de rivier, met natuurlijk overal pagodes. In het winkeltje waar we water kopen raken we aan de praat met twee dames, krijgen bananen en zitten voor we het weten achterop een scooter naar een pagode, midden op een klein meertje. Ze knielen voor Boeddha, we lopen een rondje en ze kletsten honderd uit. Bij de uitgang staat een popcornkraam, die in de gemiddelde bioscoop prima dienst zou doen. 'Lekker' denken wij nog, dus we kopen vier bakken voor veel te veel geld. Onze nieuwe vriendinnen mikken de popcorn zonder aarzeling in het water, waar honderden dikke vissen op en over elkaar springen en krioelen om een stukje te bemachtigen. Wij werken zelf ondertussen nog even wat naar binnen voor we aan ons karma werken. De dames brengen ons terug, waar de eenbenige generaal zijn prothese heeft aangeklikt. Hij brengt ons in zijn aangepaste tuktuk naar een lokaal restaurantje, waar Anemoon geniet van een heerlijk lokale maaltijd. Ik eet nog steeds niets, al heb ik wel het idee dat het een stuk beter gaat. Dit lokale restaurant is tevens de afhaal 'Chinees' van de hele omgeving. Grote pannen en schalen worden leeggeschept. Je kan gewoon kijken wat erin zit en aanwijzen wat je wilt hebben. De tafeltjes staan voor de open huiskamer van de familie, met de grote, propvolle houten kasten en de statieportretten van geposeerde familiefoto's aan de muur. Ook hier blijkt hoe belangrijk foto's zijn. De zes foto's die ze hebben pronken in kitscherige gouden lijsten in de woonkamer. Verder staat er niets. Het dochtertje van de familie is een mongooltje. Ze is heel klein voor haar leeftijd, 4 jaar, maar is de komiek van het gezin. Ze zingt, danst en is totaal niet onder de indruk van deze twee blanken. Een half uurtje later worden wij weer opgehaald door de generaal, die vertelt dat een van onze nieuwe vriendinnen in het guesthouse was om ons uit te nodigen voor het ontbijt morgenochtend. Het hele schema ontbijt, treinkaartje kopen, naar station etc, is al helemaal geregeld. Zorgeloos duiken we ons bed in en droom ik weg met het Alpenlandschap op de achtergrond.